Η Άνδρος και η διάλεκτος της μέσα από τα μάτια της Ειρήνης Γερακάρη

Η Ειρήνη Γερακάρη* είναι αγαπημένο παιδί, κόρη του Γιάννη και της Ευγενίας. Με αφορμή το ντόρο που έχει γίνει με τις Ανδριώτικες λέξεις, έστειλε αυτό το κείμενο θέλοντας να συμβάλει με τη σειρά της στις Ανδριώτικες λέξεις. Το κείμενο είναι απολαυστικό και άκρως συγκινητικό! Απολαύστε το! Καλή τύχη στη ζωή σου γλυκό μου Ειρηνάκι! 

Η Ειρήνη με τον πατέρα της που κρατά ένα ρίφι.

Η Άνδρος και η Διάλεκτος της Μέσα από τα Μάτια ενός νέου ανθρώπου

Όντας είκοσι δύο ετών δεν είχα εκτιμήσει ποτέ την Άνδρο μας σε όλους τους τομείς καθώς και την διαλεκτό της. Πάντα έλεγα στους γονείς μου «μιλάτε Ελληνικά, είστε άνθρωποι της πόλης». Όμως μεγαλώνοντας έχω αλλάξει γνώμη.
Όταν ήμουν μικρή άκουγα τη  γιαγιά "Χαλοκούλα" και τον παππού "Χαλογιάννη" να μιλάνε "Ανδριώτικα" και πάντα ρωτούσα γεμάτη απορία και περιέργεια τι σημαίνει αυτή η λέξη. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι την ηλικία των επτά ετών όπου η δασκάλα μου τότε ήθελε να της πω δέντρα που φέρουν φρούτα... Με τον αυθορμητισμό που διακατέχει κάθε παιδί σε αυτή την ηλικία είπα την "Καϊσιά". Η δασκάλα απόρησε και με ρώτησε τι είναι η "Καϊσιά" εγώ φυσικά δεν ήξερα να πω ότι είναι η Βερικοκιά γιατί στο σπίτι λέγαμε τα βερίκοκα "καϊσιάα" Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα ξεκίνησε ουσιαστικά η απομάκρυνση μου από την Άνδρο. Ένιωσα ντροπή γιατί γέλαγαν όλοι στην τάξη και νόμιζα ότι με θεωρούσαν αμόρφωτη. Δεν ήθελα να ακούσω ξανά καμία Ανδριώτικη λέξη, ένιωθα ότι θα επηρεαστεί το λεξιλόγιο μου και η παιδεία μου.

Η Ειρήνη με τον παππού Γιάννη ή Χαλογιάννη

Μεγάλωσα λοιπόν με αυτή την ιδεολογία σε όλη μου την εφηβεία μέχρι τα δέκα επτά μου χρόνια. Μόλις τελείωσα το σχολείο ένιωσα την ανάγκη να ταυτιστώ. Μπαίνοντας στο Πανεπιστήμιο όπου έζησα το απόλυτο πολιτισμικό σοκ μιλώντας μόνο Αγγλικά ενώ ταυτόχρονα περιβαλλόμουν από ανθρώπους που προέρχονται από κάθε γωνία της Ελλάδας, της Ευρώπης καθώς και των πέντε Ηπείρων μαζί, άρχισα να νιώθω όλο και πιο περήφανη για τον τόπο καταγωγής μου. Όπου βρισκόμουν δεν παρέλειπα να μιλήσω για την Άνδρο, τα ήθη και τα έθιμα μας. Μέχρι και τους φίλους μου ήθελα να τους κάνω Ανδριώτες να τους φέρω πιο κοντά στο μαγικό κόσμο ενός νησιώτη. Δεν ήθελα να τους κάνω να ταυτιστούν τόσο με την Ελληνική οικογένεια και κουλτούρα αλλά με τον τρόπο που ζουν και δρουν οι Ανδριώτες.

Τα τελευταία τρία χρόνια έχω πάρει το ρόλο του απλού παρατηρητή ο οποίος με την κατάλληλη προσήλωση εξερευνά τα πάντα γύρω του και τα καταγράφει. Παρατηρώ τους μεγάλους ανθρώπους, αυτούς που έχουν ζήσει όλη τους τη ζωή στην Άνδρο, τους ανθρώπους που μένουν στην Αθήνα αναγκαστικά και βλέπουν όλες τις εξελίξεις της Άνδρου μέσα από το Ιντερνετ. Ο πατέρας μου είναι το μεγαλύτερο παράδειγμα. Μένει στην Αθήνα μόνιμα, δε ξέρει να χειρίζεται το κινητό του αλλά με σκοπό να ενημερώνεται για το νησί του έχει μάθει να επισκέπτεται συγκεκριμένες ιστοσελίδες. Αυτό λέγεται πραγματική αγάπη για τον τόπο σου.

Βέβαια, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στη δική μου γενιά. Υπάρχουν παιδιά που έχουν μεγαλώσει στην Άνδρο και πλέον ψάχνουν ευκαιρίες ζωής είτε στην Αθήνα είτε στο εξωτερικό και έχουν  το νησί μας πάντα στην καρδιά τους. Αδημονούν να έρθει το καλοκαίρι να βρεθούμε όλοι μαζί στα πανηγύρια να "χορέψομε" τον Ανδριώτικο μπάλο.

Σε ένα κόσμο που αλλάζει συνεχώς και εξελίσσεται, οι τάσεις μας βρίσκουν όλους αντιμέτωπους, δε μπορώ να κάνω κάτι παρά μόνο να τις ακολουθήσω για τη δική μου προσωπική εξέλιξη. Παρόλο που είμαι ένας φιλελεύθερος άνθρωπος, ανοιχτόμυαλος χωρίς taboo ακολουθώντας σε κάθε βήμα της ζωής μου τον όρο της πολιτικής ορθότητας έχοντας σεβασμό σε οτιδήποτε ‘’ξενικό’’ και διαφορετικό βρεθεί μπροστά μου, η ταυτότητα μου δε θα αλλάξει ποτέ. Είμαι μια περήφανη Ανδριώτισσα που προσπαθεί καθημερινά να αναβιώνει το νησιώτικο ιδεώδες και να τηρεί κάθε έθιμο χωρίς καμία παραλλαγή, διότι έτσι έμαθα από την οικογένειά μου να αγαπάω τον τόπο στον οποίο μεγάλωσα μέσα στην Ανδριώτικη ψυχή, τη φιλοξενία και την αγάπη ως προς αυτόν τον τόπο.

Σίγουρα θα μπορούσα να αναφερθώ και στην τέχνη του Ανδριώτικου "κουσελιού" όπου πλέον τα νέα ταξιδεύουν μέσω Facebook αλλά νομίζω ότι τα έχω περιγράψει όλα πολύ καλά.

Στο τέλος αυτού του κειμένου θα βρείτε κάποιες λέξεις από το φτωχό μου Ανδριώτικο λεξικό, πρόκειται για λέξεις τις οποίες ξέρω και έχω ακούσει. Εάν έχετε την καλοσύνη καλοί μου χωριανοί προσθέστε στα σχόλια λέξεις που χρησιμοποιείτε. Ο στόχος μου είναι να δημιουργήσω ένα λεξικό της Άνδρου.

Λεξικό

Θραβαλικό = θόρυβος από τον πολύ κόσμο
Λούπος = πονηρός
Λάϊνο = ελιά
Μόυτουλας = ακοινώτητος
Μπουνταντίζομαι = Αγχώνομαι
Ξεθερμίζω = Πλένω τα πιάτα
Φαούδι = άτακτος
Κουσέλι = Κουτσομπολιό
Χαβούζα = Στέρνα
Μάσκουλο = Βαρελότο
Γρύλωσα = Πνίγηκα
Έτουλας = Ζώο που μοιάζει με νυφίτσα ή ασβο
Καϊσιά = Βερικοκιά
Πεσκίρι = Πετσέτα
Απογυρίδα = Μετάβαση από ένα σημείο σε ένα άλλο, αλλά όχι από το συντομότερο δρόμο
Αποκόντριο = Υποχόνδριο σύμπλεγμα
Αποστράγγι = Τα υγρά (π.χ μούστος) που παίρνει κάποιος που συμπίεσε κάτι
Βουρδούλακας = Βρικόλακας
Βουρδουλακιάζω = Ξενυχτώ
Αφάντουρος = Αδέξιος

*Η Ειρήνη Γερακάρη σπουδάζει Advertising and public relations στο Deree