Τα μεταλλεία Κοκκίνη στην Ανδρο

Οταν μετά από πολλά χιλιόμετρα κακοτράχαλου δρόμου το αυτοκίνητο σταμάτησε και με δυσκολία μπόρεσα να συγκρατήσω την πόρτα από τον βοριά που φυσούσε δυνατά, βρέθηκα ανάμεσα σε ερειπωμένα κτίρια, φρύγανα, πέτρες, εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα πως χρειάζεται πολύ κουράγιο να μείνεις εδώ. Η ιστορία των μεταλλείων Κοκκίνη έχει πολλά από τα χαρακτηριστικά της φυλή μας: εφευρετικότητα, επιμονή, υπομονή, πείσμα και μπόλικη τρέλα. Πως αλλιώς να ερμηνευτεί όταν μια οικογένεια πριν τον πόλεμο εκποιεί περιουσιακά "πολλών εκατομμυρίων προπολεμικών δραχμών" και εγκαθίσταται σε μια ολότελα απομονωμένη περιοχή προκειμένου να προβεί σε "εξορύξεις μεταλλευμάτων" με αμφίβολο αποτέλεσμα; Δυνατή ιστορία για διήγηση, παράτολμη για επιχειρήσεις. Ο αέρας λοιπόν φυσούσε δυνατά, εκτός από το χωμάτινο δρόμο η περιοχή είναι απολύτως γεμάτη με φρύγανα, τόσα πολλά που δεν έχω δει ποτέ μου. Τα απογυμνωμένα ντουβάρια έστεκαν αγέρωχα και τα πετρώματα λαμπύριζαν στον δυνατό ήλιο. Στιγμές εκεί ανάμεσα στα χαλάσματα μου φάνηκε πως άκουσα τις τσάπες να σκάβουν ρυθμικά. Ανεξήγητα πως, αλλά κάποιοι τόποι έχουν μια αύρα που κυριολεκτικά αιχμαλωτίζει...
Περιηγηθείτε νοερά στον χώρο με την βοήθεια των φωτογραφείων που τράβηξε και των συνδέσμων που βρήκα στις θάλασσες πληροφοριών του διαδικτύου.

Το κεντρικό κτίριο και η πινακίδα "σφραγίδα" της οικογένειας Κοκκίνη. 

Ποικίλες πέτρες φτιάχνουν ένα θαυμαστό διάκοσμο.

Το σπίτι που έμενε η οικογένεια Κοκκίνη, με την αυλή να βλέπει στο πέλαγο.

Σχεδόν στο σύνολό του το μαγγάνιο χρησιμοποιείται στην παραγωγή σκληρού και ανθεκτικού χάλυβα.

Το γερό ξύλο της κάσας που απέμεινε μοιάζει να "στηρίζει" τις πέτρες.

Ένα παράθυρο ολάνοικτο στο βοριά.

Εκτός από την Χαλυβουργική και η εταιρεία μπαταριών Tiger ήταν πελάτης των μεταλλείων.

Ο ουρανός, το πέλαγο, ο αέρας που φυσά, τ' αρώματα των σκίνων.

Κτιριακές και βοηθητικές εγκαταστάσεις.

Ο βοριάς και η αλμύρα έχουν σμιλέψει τις πέτρες.

Τα σπίτια που έμεναν οι εργάτες στην (Ικαριώτες).

Οι εργάτες ήταν Βουρκωτιανοί και Ικαριώτες.

Ότι απέμεινε στέκει όρθιο σε πείσμα του αέρα.

"Μετά την απελευθέρωσιν ενεργήσαμεν και πάλιν μικροπαραγωγήν μεταλεύματος και εφοδιάσαμε την Ελληνικήν βιομηχανίαν "Χαλυβουργική" και Ελληνικήν Μεταλλουργίαν με Μεταλλουργικόν μαγγάνιον. Δεν ηδυνήθημε όμως να συνεχίσουμε λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και το ασύμφορον των τιμών πωλήσεων"  Δημήτριος Κοκκίνης

INFO

Διαβάστε ΕΔΩ το εξαιρετικό άρθρο:
Τα μεταλλεία της Ανδρου του Σπύρου Μπαφαλούκου,
περιοδικό Νήσος Ανδρος τεύχος 4, Ιούνιος 2010.
Ο Σπύρος Μπαφαλούκος υπήρξε ιατρός και  επί σειρά ετών πρόεδρος
της Εταιρείας Ανδρίων Επιστημόνων.

επίσης:

—Αι πλουτοπαραγωγικαί δυνάμεις της νήσου Άνδρου androssimera.blogspot.gr

—Γεωγραφία των νησιωτικών μεταλλευτικών εγκαταστάσεων eyploia.gr

—Ο πυρολουσίτης είναι διοξείδιο του μαγγανίου (MnO2) Χρησιμοποιείται κυρίως για την παρασκευή κραμάτων (χάλυβα) Στην Ελλάδα βρέθηκαν κοιτάσματα στη Μήλο, στην Κίμωλο, στη Θάσο, στο Λαύριο και στην Άνδρο. orykta.gr

—Το υπέδαφος της Άνδρου περιέχει κοιτάσματα μεταλλευμάτων μαγγανίου, χρωμίου, αργυρούχου μολύβδου, αντιμονίου, ψευδαργύρου, χαλκού, νικελίου, και κυρίως σιδήρου.

Μια σύντομη περίληψη:

Από το 1898 χρονολογούνται οι πρώτες έρευνες για κοιτάσματα μαγγανίου στην περιοχή του όρμου Πλατανιστού. Το 1901 παραχωρήθηκε στους αδελφούς Μιχαήλ & Ιωάννη Κοκκίνη που μέχρι το 1910 μόνο ερευνητικές εργασίες έγιναν. Το 1916 από τον Ιωάννη Κοκκίνη εξορύχθτηκαν 360 τόννοι μαγγανίου αλλά η δραστηριότητα δεν είχε συνέχεια. Το 1929 τα μεταλλεία πέρασαν στους γιους του Μιχαήλ  Γιώργο και Δημήτρη οι οποίοι έκαναν επαφές να πουλήσουν το μετάλλευμα στην Ιταλία αλλά κάπου εκεί τους βρήκε ο πόλεμος. Μεταπολεμικά ανέπτυξαν περιορισμένη δραστηριότητα, δεν επωφελήθηκαν όμως από τα δάνεια της αμερικάνικης βοήθειας (σχέδιο Μάρσαλ) και η λειτουργία ανεστάλη το 1956. Επίσης την εκμετάλλευση έκαναν ασύμφορη οι μεγάλες δυσκολίες, όχι μόνο της εξόρυξης αλλά και της μεταφοράς, το μεταλλείο απέχει 700μ., από την ακτή και ο όρμος Πλατανιστός είναι εκτεθειμένος στον βοριά.

—Ορυχεία στο Αιγαίο, Νίκος Μπελαβίλας, Λήδα Παπαστεφανάκη Μέλισσα, 2009 melissabooks.com

(Για την "οικονομία του χώρου",  θα ακολουθήσει και άλλη ανάρτηση)